PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG MÔI TRƯỜNG

Lựa chọn các phương pháp đánh giá tác động môi trường nhằm mang lại hiệu quả và cách nhìn toàn diện hơn cho dự án để dựa vào đó có thể lựa chọn hành động bảo vệ môi trường hợp lý nhất.

Ngày đăng: 12-07-2016

4,409 lượt xem

KHÁI NIỆM LẬP BÁO CÁO ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG MÔI TRƯỜNG (ĐTM)

Hiểu đúng để đầu tư bền vững và tuân thủ pháp luật

1. Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) là gì?

Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) là một loại hồ sơ pháp lý – kỹ thuật, trong đó:

Mô tả dự án đầu tư (vị trí, quy mô, công suất, công nghệ, hạng mục xây dựng…)
Dự báo những tác động của dự án đến môi trường: đất, nước, không khí, sinh thái, cộng đồng dân cư…
Đề xuất các giải pháp, công trình bảo vệ môi trường để kiểm soát, giảm thiểu ô nhiễm và rủi ro trong suốt vòng đời dự án

Nói một cách dễ hiểu:

ĐTM là bản “bản vẽ môi trường” của dự án,
giúp Nhà nước xem xét, giúp chủ đầu tư nhìn trước rủi ro, và giúp cộng đồng yên tâm hơn với dự án.

2. Mục đích của việc lập Báo cáo ĐTM

Khi lập ĐTM không chỉ để “đủ thủ tục” mà nhằm đạt 3 mục tiêu lớn:

2.1. Bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng

Nhận diện sớm các nguy cơ: ô nhiễm nước, không khí, tiếng ồn, chất thải, mùi, sự cố…
Thiết kế trước các giải pháp:
- Hệ thống xử lý nước thải, khí thải
- Quy trình quản lý chất thải rắn, chất thải nguy hại
- Biện pháp an toàn, phòng ngừa sự cố

Nhờ đó, dự án hạn chế tối đa ảnh hưởng xấu tới người dân và hệ sinh thái xung quanh.

2.2. Là công cụ pháp lý để được phép triển khai dự án

Với nhiều loại dự án (khu công nghiệp, nhà máy, khu du lịch, khu dân cư, khai thác khoáng sản, bến cảng…), ĐTM là điều kiện bắt buộc để:

Được phê duyệt chủ trương đầu tư / quy hoạch chi tiết / quyết định đầu tư
Hoàn thiện hồ sơ trình ngân hàng, nhà tài trợ, đối tác
Làm cơ sở để sau này xin Giấy phép môi trường

Nếu không có ĐTM được thẩm định, phê duyệt, dự án có thể:

Không được phép triển khai xây dựng
Hoặc bị dừng, bị phạt nếu cố tình triển khai khi chưa hoàn tất thủ tục môi trường

2.3. Giúp chủ đầu tư tối ưu phương án kỹ thuật – tài chính

ĐTM tốt không chỉ “viết cho xong”, mà:

Gợi ý phương án bố trí mặt bằng hợp lý hơn (cây xanh, khoảng cách an toàn, đường nội bộ…)
Gợi ý giải pháp xử lý chất thải hiệu quả, tiết kiệm chi phí vận hành dài hạn
Giúp chủ đầu tư chủ động quản lý rủi ro môi trường, giảm nguy cơ khiếu kiện, tranh chấp, thanh tra – kiểm tra

3. Khi nào dự án phải lập Báo cáo ĐTM?

Không phải dự án nào cũng phải lập ĐTM.
Luật Bảo vệ môi trường hiện hành chia dự án thành các nhóm theo mức độ tác động đến môi trường. Những nhóm thường phải lập ĐTM gồm:

Dự án công nghiệp: nhà máy sản xuất, chế biến, hóa chất, vật liệu xây dựng, thép, dệt nhuộm…
Dự án hạ tầng – đô thị: khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu đô thị, khu dân cư quy mô lớn
Dự án nông nghiệp – chăn nuôi – thủy sản quy mô tập trung, có nguy cơ ô nhiễm cao
Dự án giao thông – năng lượng – khoáng sản: đường cao tốc, bến cảng, sân bay, thủy điện, khai thác than – đá – đất san lấp…
Dự án du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, sân golf, khu vui chơi kết hợp lưu trú, dịch vụ lớn

Tùy vào:

Quy mô (diện tích, công suất, số lượng…)
Địa điểm (vùng nhạy cảm, gần khu dân cư, nguồn nước…)
Loại hình hoạt động

… mà cơ quan quản lý sẽ xác định dự án đó thuộc đối tượng nào:
– Bắt buộc lập ĐTM
– Chỉ cần Giấy phép môi trường/Đăng ký môi trường
– Hay chỉ quản lý ở mức độ thấp hơn.